Trong thời đại công nghệ số hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Sự phát triển vượt bậc của AI mang lại nhiều tiện ích nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho thị trường lao động. Nhiều ngành nghề đang đứng trước nguy cơ bị tự động hóa, và các chuyên gia dự đoán rằng trong tương lai gần, hàng triệu công việc sẽ bị thay thế bởi máy móc.
Từ y tế, giáo dục, tài chính cho đến sản xuất, truyền thông, không lĩnh vực nào là ngoại lệ. Sự len lỏi của AI vào mọi ngóc ngách của đời sống khiến không ít người băn khoăn về tương lai nghề nghiệp. Bằng cấp và chuyên môn, từng được xem là ‘tấm vé an toàn’, giờ đây không còn đảm bảo cho một công việc ổn định.
Theo các chuyên gia, có 6 lĩnh vực đang được cảnh báo nhiều nhất về nguy cơ bị tự động hóa. Thứ nhất là sản xuất truyền thống, nơi công nghệ tự động hóa và robot công nghiệp đang thay thế hàng loạt công nhân trên dây chuyền sản xuất. Thứ hai là chăm sóc khách hàng và telesales, khi AI đang đảm nhiệm công việc chăm sóc khách hàng, từ trả lời tự động đến tiếp thị qua điện thoại.
Thứ ba là nhân viên tài chính cơ bản và giao dịch viên ngân hàng. Dự đoán của Đại học Oxford cho thấy 40% vị trí tài chính cơ bản trên toàn cầu có thể biến mất vào năm 2030. Thứ tư là dịch thuật cơ bản và biên dịch viên, khi công cụ dịch tự động đã đạt độ chính xác lên đến 98%, khiến nhiều vị trí dịch thuật cơ bản bị AI thay thế.
Thứ năm là truyền thông và biên tập nội dung, khi AI có thể tự viết báo, soạn kịch bản video, tạo nội dung mạng xã hội, đặt ra thách thức lớn cho các biên tập viên và nhà báo. Cuối cùng là chẩn đoán hình ảnh y khoa, khi AI hỗ trợ phân tích hình ảnh y tế, khiến nhu cầu nhân lực sơ cấp trong ngành này thu hẹp nhanh chóng.
Trước tình hình này, nhiều phụ huynh và học sinh cảm thấy hoang mang. Lời khuyên cho các bạn trẻ là nên chọn ngành học có khả năng phát triển lâu dài, khó bị thay thế bởi AI. Đồng thời, phát triển những kỹ năng không thể bị thay thế bởi máy móc như sáng tạo, thấu cảm, tư duy phản biện và giao tiếp xã hội.
Theo các chuyên gia, tương lai không còn thuộc về người giỏi nhất, mà thuộc về người thích nghi nhanh nhất với sự thay đổi của công nghệ. AI không còn là mối đe dọa, mà trở thành trợ thủ đắc lực cho mỗi hành trình vươn tới tương lai. Để có thể tồn tại và phát triển trong thời đại công nghệ số, con người cần phải liên tục học hỏi, nâng cao kỹ năng và thích nghi với sự thay đổi của công nghệ.
Chỉ khi có được những kỹ năng và kiến thức cần thiết, các bạn trẻ mới có thể tận dụng được sức mạnh của AI để phát triển sự nghiệp và tạo ra những giá trị mới cho xã hội. Xem thêm thông tin về Đại học Oxford và các dự đoán về tương lai của thị trường lao động tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới.
