Một buổi tối tại Thung lũng Silicon đã trở thành tâm điểm của sự chú ý khi một nhóm phụ nữ giàu có và quyền lực tụ họp để thảo luận về một chủ đề nóng: tối ưu hóa khả năng sinh sản và tác động của công nghệ đối với thế hệ con cái của họ. Sự kiện này không chỉ thu hút sự quan tâm của giới truyền thông mà còn làm dấy lên nhiều câu hỏi về tương lai của công nghệ sinh sản và đạo đức trong lĩnh vực này.
Trong số những người tham gia có Shivon Zilis, giám đốc cấp cao của Neuralink, công ty công nghệ chip não của Elon Musk, người cũng đã bí mật sinh con cho vị tỷ phú này. Buổi tối tập trung quanh chủ đề thai sản và tối ưu hóa khả năng sinh sản đã gây sốt trong giới công nghệ, đặc biệt khi nó liên quan đến các công ty công nghệ hàng đầu như Neuralink và Orchid Health.
Orchid Health, một startup tại San Francisco, đang là một trong những công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này. Họ chuyên về sàng lọc phôi thai ở cấp độ chưa từng có, hứa hẹn phát hiện hàng nghìn bệnh tiềm ẩn trong tương lai. Điều này cho phép các bậc cha mẹ tương lai ‘lên kế hoạch’ cho con cái của mình với lượng thông tin di truyền mà trước đây chỉ là giấc mơ.
Công nghệ của Orchid Health đi xa hơn các xét nghiệm di truyền truyền thống, vốn chỉ tập trung vào các đột biến gene đơn lẻ hiếm gặp. Bằng cách giải trình tự toàn bộ bộ gene khổng lồ ba tỷ cặp bazơ từ chỉ 5 tế bào của phôi, công ty tuyên bố có thể sàng lọc hơn 1.200 tình trạng bệnh lý đơn gene. Điều này mở ra khả năng mới trong việc dự đoán và phòng ngừa các bệnh di truyền.
Đáng chú ý hơn, Orchid Health còn áp dụng một thuật toán độc quyền để tạo ra ‘điểm số rủi ro đa gene’. Chỉ số này được cho là có thể đo lường khuynh hướng di truyền của trẻ đối với các bệnh phức tạp như rối loạn lưỡng cực, ung thư, Alzheimer, béo phì, thậm chí tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, công nghệ này cũng gây tranh cãi khi một số nhà phê bình cho rằng hệ thống chấm điểm đa gene của công ty này đang hướng đến một hình thức ưu sinh học đương đại.
Một số chuyên gia và nhà phê bình lo ngại rằng công nghệ này có thể tạo điều kiện cho một thế giới mà người giàu có vươn xa hơn nữa với trí thông minh siêu việt và sức khỏe vượt trội ngay từ khi sinh ra, qua đó phân hóa giàu nghèo ngay từ khi mới sinh ra. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi về đạo đức và bình đẳng trong việc tiếp cận công nghệ sinh sản tiên tiến.
Sáng lập Orchid Health, Noor Siddiqui, cho biết công ty chỉ giúp đỡ những bậc cha mẹ tương lai – những người e ngại việc sinh con vì các rối loạn di truyền tiềm ẩn. Bên cạnh đó, giải pháp của công ty chỉ ‘sàng lọc khuyết tật trí tuệ, không đưa ra dự đoán hay can thiệp về trí thông minh’. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia vẫn có những nghi ngại nghiêm trọng về việc sàng lọc phôi thai thông qua phương pháp chấm điểm rủi ro đa gene.
Trong bối cảnh công nghệ không ngừng phát triển, việc những startup như Orchid Health xuất hiện được kỳ vọng giúp giá dịch vụ ngày càng rẻ, tiếp cận càng nhiều đối tượng người dùng hơn thay vì chỉ giới giàu có hiện tại. Tuy nhiên, việc cân bằng giữa tiến bộ công nghệ và đạo đức, cùng với việc đảm bảo công bằng trong tiếp cận dịch vụ, vẫn là một thách thức lớn cần được giải quyết.
