Một cuộc chiến pháp lý phức tạp và kéo dài có thể xảy ra nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. Các chuyên gia pháp lý và chính sách cho rằng tình huống này đặt ra nhiều câu hỏi về quyền hạn của Tổng thống và tính độc lập của Fed, hai yếu tố quan trọng trong cơ cấu kinh tế và tài chính của Mỹ.
Ở trung tâm của vấn đề này là câu hỏi liệu Tổng thống Trump có thẩm quyền để cách chức ông Powell hay không. Câu trả lời dường như là không, trừ khi có “nguyên nhân chính đáng”. Tuy nhiên, việc xác định “nguyên nhân chính đáng” có thể rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả các quyết định trước đây của Tòa án Tối cao và các quy định hiện hành.
Trong trường hợp ông Trump cố gắng sa thải ông Powell, rất có khả năng ông Powell sẽ khởi kiện. Vụ kiện có thể sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao, cơ quan có thẩm quyền cuối cùng trong việc giải thích luật pháp Mỹ. Trước đây, tòa án này đã phán quyết rằng Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện.
Ngoài ra, ông Powell còn có thể yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch, giúp ông tiếp tục có ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Việc này có thể diễn ra vì trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc.
Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn cắt giảm lãi suất, điều này có thể gây ra những hệ quả kinh tế đáng kể. Ông Trump muốn lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó ngay bây giờ, bất kể những hệ quả kinh tế có thể xảy ra. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và kinh tế.
Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ và có thể còn làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất. Hơn nữa, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục. Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát.
Trong bối cảnh này, các chuyên gia pháp lý và chính sách đang theo dõi sát sao tình hình, đồng thời cảnh báo về những rủi ro và hậu quả tiềm ẩn của bất kỳ hành động nào mà Tổng thống Trump có thể thực hiện đối với Chủ tịch Fed Jerome Powell. Độc lập của Fed và quy trình bổ nhiệm, cách chức các vị trí lãnh đạo trong cơ quan này đang là tâm điểm của sự quan tâm.
Có thể thấy rằng, động thái của Tổng thống Trump liên quan đến việc sa thải ông Powell sẽ có tác động mạnh mẽ không chỉ lên thị trường tài chính mà còn lên toàn bộ nền kinh tế Mỹ. Các bên liên quan và công chúng đang chờ đợi diễn biến tiếp theo của tình huống này.
