Israel đã tiến hành các cuộc không kích vào quân đội Syria và thủ đô Damascus vào ngày 16/7 với lý do bảo vệ thành phố Sweida ở phía Nam. Cuộc tấn công này đã khiến Syria bị bất ngờ, vì Damascus dường như tin rằng họ đã được cả Mỹ và Israel ‘bật đèn xanh’ để điều động lực lượng đến thành phố Sweida.
Trước đó, quân đội chính quy của Syria đã được điều động đến Sweida để dập tắt giao tranh giữa các chiến binh Druze và các tay súng Bedouin, nhưng lại đụng độ với lực lượng dân quân Druze. Chính phủ Israel sau đó tuyên bố sẽ không cho phép lực lượng Syria di chuyển xuống miền Nam và cam kết bảo vệ cộng đồng người Druze.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington ủng hộ sự thống nhất lãnh thổ của Syria và nhà nước Syria có nghĩa vụ bảo vệ tất cả người dân, bao gồm cả các nhóm thiểu số. Tuy nhiên, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Syria phủ nhận rằng những bình luận của đặc phái viên Mỹ về Syria – Thomas Barrack đã ảnh hưởng đến quyết định triển khai quân đội đến Sweida.
Reuters dẫn các nguồn thạo tin cho biết, Syria được cho là tin rằng trong cuộc đàm phán trước đó, Israel đã đồng ý để Syria triển khai quân đội tới miền Nam Syria và đưa Sweida vào tầm kiểm soát của chính phủ. Một quan chức quân sự Syria tiết lộ, việc trao đổi thư từ với Mỹ đã khiến Damascus tin rằng họ có thể triển khai lực lượng đến Sweida mà không sợ Israel phản đối.
Một nhà ngoại giao tại Damascus nhận định, chính quyền Syria đã ‘quá tự tin’ vào chiến dịch tiến vào Sweida, ‘dựa trên thông điệp của Mỹ, nhưng hóa ra lại không phản ánh đúng thực tế’. Quân đội Syria sẵn sàng tái tham chiến để chấm dứt bạo lực cộng đồng tại đó ‘bất cứ khi nào có điều kiện thích hợp, bao gồm cả việc Mỹ đảm bảo rõ ràng rằng Israel sẽ không can thiệp’.
Về phần mình, chính phủ Israel vẫn khẳng định sẽ không cho phép lực lượng Syria di chuyển xuống miền Nam và cam kết bảo vệ cộng đồng người Druze. Đây là một sự lặp lại của cam kết trước đó của chính phủ Israel trong việc bảo vệ cộng đồng người Druze ở Syria.
Cuộc tấn công của Israel vào Syria đã làm dấy lên những câu hỏi về vai trò của Mỹ trong việc bảo vệ các nhóm thiểu số ở Syria. Trong khi đó, các quan chức Mỹ vẫn khẳng định rằng Washington ủng hộ sự thống nhất lãnh thổ của Syria và sẽ tiếp tục làm việc để chấm dứt bạo lực ở nước này.
Trong bối cảnh tình hình an ninh ở Syria vẫn còn phức tạp, các bên liên quan đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp để chấm dứt bạo lực và ổn định tình hình. Tuy nhiên, với sự can thiệp của các bên ngoài, tình hình Syria vẫn còn nhiều bất ngờ và thách thức.