Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao, xu hướng “làm đúng luật” không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển một cách bài bản, minh bạch và bền vững. Việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và chuyên nghiệp là mục tiêu xuyên suốt trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Tuy nhiên, khi các chính sách quản lý mới bắt đầu được thực thi, hàng trăm nghìn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Các thách thức này bao gồm chi phí tuân thủ, năng lực vận hành và tâm lý lo ngại bị “siết chặt” khi phải tuân thủ các quy định mới. Các chuyên gia nhận định rằng việc “làm đúng luật” với doanh nghiệp nhỏ không hề đơn giản, bởi các quy định tưởng chừng bình thường với doanh nghiệp lớn lại có thể trở thành gánh nặng với các đơn vị siêu nhỏ.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Quốc hội, cho rằng chi phí cho hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, kế toán viên, nộp thuế đầy đủ… có thể chiếm phần lớn trong doanh thu hoặc lợi nhuận vốn đã eo hẹp của các doanh nghiệp nhỏ. Hơn nữa, mức độ hiểu biết và năng lực vận hành của các hộ kinh doanh còn hạn chế, khiến họ e ngại và lo lắng khi phải tuân thủ các quy định mới. Ông cũng nhấn mạnh rằng cần thiết kế chính sách pháp luật có tính phân loại, phù hợp với quy mô doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nên được hưởng cơ chế giảm yêu cầu về hồ sơ, điều kiện hoặc các bước thủ tục hành chính phù hợp năng lực thực hiện.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cũng nhận định rằng các chính sách hiện hành đang có xu hướng ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như thuế, an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy… Tuy nhiên, với doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, việc tuân thủ các quy định này đặt ra áp lực rất lớn về chi phí, thời gian và năng lực thực hiện. Ông cũng cho rằng việc thực hiện chính sách cần kết hợp cả “lực đẩy” (bắt buộc phải làm) và “lực kéo” (hỗ trợ để muốn làm) như miễn phí phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử; cung cấp các khóa đào tạo ngắn ngày; và tư vấn kịp thời từ cơ quan chức năng.

Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng “làm đúng luật” là xu hướng không thể đảo ngược. Chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp giúp hợp pháp hóa, mở ra cơ hội vay vốn, mở rộng quy mô và tăng độ tin cậy với đối tác. Để biến nỗi lo thành cơ hội, các chính sách cần được thiết kế linh hoạt, lộ trình hợp lý và hệ thống hỗ trợ đủ mạnh.

Cuối cùng, TS Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công Trường đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước cần tiến xa hơn trong việc minh bạch hóa môi trường kinh doanh, loại bỏ các yếu tố “xin-cho”, giảm chi phí ngầm và quan trọng nhất là bảo đảm sự thống nhất giữa quy định trên giấy và thực thi thực tế. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhỏ phát triển bền vững.

Nhìn chung, việc “làm đúng luật” không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển bài bản, minh bạch và bền vững. Với sự hỗ trợ từ chính sách và nỗ lực từ các doanh nghiệp, hy vọng rằng các doanh nghiệp nhỏ sẽ có thể vượt qua thách thức và đạt được thành công trong tương lai.

Trong thời đại số hóa ngày nay, chuyển đổi số đang nổi lên như một yếu tố then chốt giúp khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam tăng tốc phát triển. Được sự hỗ trợ từ phía Nhà nước và sự phát triển không ngừng của công nghệ, các doanh nghiệp tư nhân đang có cơ hội để tạo ra những bước nhảy vọt mang tính đột phá. Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số cho biết, Việt Nam hiện là một trong những nền kinh tế có tốc độ phát triển kinh tế số nhanh chóng tại khu vực Đông Nam Á.

Thương mại điện tử đang nổi lên như một lĩnh vực tiêu biểu, với quy mô giao dịch lên tới hơn 25 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng khoảng 20% so với năm trước. Sự hiện diện và đầu tư của nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu như Qualcomm, Meta, và FPT vào Việt Nam không chỉ mang lại nguồn vốn đầu tư và công nghệ cao, mà còn góp phần kích hoạt hệ sinh thái số nội địa và tạo ra làn sóng đào tạo nhân lực số chất lượng cao.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, kinh tế tư nhân Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc tiếp cận các công cụ công nghệ, tài chính và thị trường. Để vượt qua thách thức này, các doanh nghiệp cần chủ động biến rào cản thành động lực để bứt phá và phát triển. Một số doanh nghiệp tư nhân đã chủ động áp dụng các giải pháp công nghệ để chuyển đổi số thành công, như Coffee Meet More, nơi áp dụng livestream và thanh toán không tiền mặt để tăng cường trải nghiệm mua sắm đa kênh và xây dựng cộng đồng trực tuyến sôi động.

Chuyển đổi số cũng đang được thể hiện rõ nét ở cấp độ địa phương, tiêu biểu là câu chuyện lãnh đạo tỉnh Bắc Giang livestream bán vải thiều. Sự kiện này đã đạt được kết quả ấn tượng, với hơn 54 tấn vải thiều được ‘chốt đơn’ thành công. Điều này cho thấy tiềm năng và cơ hội mà chuyển đổi số mang lại cho cả cấp độ địa phương và quốc gia.

Để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số một cách toàn diện, cần có sự phối hợp mạnh mẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp, giữa chính sách và thị trường, giữa công nghệ và con người. Nếu được hiện thực hóa đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể thử nghiệm và nhân rộng mô hình quốc tế hóa từ chính nội địa, dựa trên nền tảng của sự phát triển kinh tế số và chuyển đổi số.

Trong tương lai, khu vực tư nhân dự kiến sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, với kỳ vọng chiếm khoảng 70% GDP vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự hỗ trợ từ phía Nhà nước, sự phát triển không ngừng của công nghệ, và sự chủ động, linh hoạt của các doanh nghiệp tư nhân trong việc nắm bắt cơ hội và vượt qua thách thức.