Ô nhiễm không khí đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Theo các số liệu thống kê mới nhất, hơn 100 trẻ em trong độ tuổi này tử vong mỗi ngày do ô nhiễm không khí. Tình hình này đã đặt ra những thách thức đáng kể cho các tổ chức y tế và bảo vệ môi trường trong việc tìm kiếm các giải pháp hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em.

Tình trạng ô nhiễm không khí tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương đã đạt đến mức báo động, với nhiều thành phố lớn trong khu vực thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí vượt quá giới hạn an toàn cho sức khỏe con người. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, mà còn đặt ra những thách thức cho hệ thống y tế và nền kinh tế của các quốc gia trong khu vực. Trẻ em, với hệ miễn dịch còn non nớt, là nhóm dễ bị tổn thương nhất trước tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay.

Trước bối cảnh này, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã triển khai một dự án mới, sử dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) để bảo vệ sức khỏe của học sinh tại các trường học. Dự án này nhắm vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em, thông qua việc ứng dụng công nghệ AI trong việc theo dõi, phân tích và cảnh báo về tình trạng ô nhiễm không khí tại các trường học. Dự án này không chỉ mang lại hy vọng cho việc cải thiện sức khỏe của trẻ em, mà còn thể hiện cam kết của UNICEF trong việc tìm kiếm các giải pháp sáng tạo để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường.

Thông qua dự án này, UNICEF hy vọng sẽ giúp các trường học và cơ quan chức năng có thể đưa ra các quyết định sáng suốt để bảo vệ sức khỏe của học sinh. Công nghệ AI sẽ được sử dụng để phân tích dữ liệu về tình trạng ô nhiễm không khí, xác định các nguồn gây ô nhiễm và đề xuất các biện pháp giảm thiểu hiệu quả. Đồng thời, dự án cũng nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em, cũng như cách thức phòng ngừa và giảm thiểu.

Với việc ứng dụng công nghệ AI trong dự án này, UNICEF hy vọng sẽ mở ra một hướng đi mới trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ em trước tình trạng ô nhiễm môi trường. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của trẻ em trên toàn thế giới. UNICEF đang tích cực triển khai dự án này tại nhiều quốc gia, với hy vọng rằng công nghệ AI sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em.

Nhật Bản đang trải qua một quá trình tái cấu trúc kiến trúc an ninh của mình thông qua việc tăng cường hợp tác quốc tế về công nghệ quốc phòng và mức tăng chi tiêu quốc phòng chưa từng có. Quá trình này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Tokyo đang tích cực tận dụng hợp tác quốc tế để tăng cường năng lực răn đe và khẳng định vai trò của mình như một trụ cột công nghệ cao trong việc duy trì ổn định khu vực.

Nhật Bản dự kiến sẽ dành khoảng 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng vào năm 2025, tương đương khoảng 55 tỷ đô la Mỹ. Mức tăng này, lên tới 9,4% so với năm trước, sẽ được sử dụng để mua sắm các thiết bị quân sự hiện đại, bao gồm 400 tên lửa Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất và tên lửa đối hạm Lớp 12 được nâng cấp. Việc tăng cường năng lực quân sự này cho thấy nỗ lực của Nhật Bản trong việc nâng cao khả năng phòng thủ và răn đe.

Quá trình hiện đại hóa quân đội Nhật Bản đang tập trung vào việc phát triển hai tàu ASEV (tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn đạo) do Mitsubishi Heavy Industries và Japan Marine United đóng. Các ‘siêu tàu khu trục’ này được trang bị radar theo dõi tầm xa, tên lửa SM-6 và 128 ống phóng thẳng đứng, cho phép chúng đánh chặn đồng thời nhiều tên lửa đạn đạo, bao gồm cả các mối đe dọa siêu thanh. Sự phát triển này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực phòng thủ của Nhật Bản.

Chuyên gia chính sách Cyril Tregub của tổ chức nghiên cứu Friends of Europe có trụ sở tại Brussels (Bỉ) nhận định: ‘Nhật Bản hiểu rằng khả năng răn đe hiện đại đòi hỏi lợi thế về công nghệ.’ Chiến lược quốc gia của Nhật Bản kêu gọi tăng cường năng lực tấn công tầm xa và phòng không, phát triển nhiều hệ thống không người lái hơn, và tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo. Những năng lực này đã được nhấn mạnh tại Triển lãm Quốc phòng lớn nhất Nhật Bản — DSEI Japan 2025.

Thủ tướng Nhật Bản, ông Shigeru Ishiba, nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác sâu rộng hơn nhằm ‘giúp tăng cường khả năng răn đe không chỉ cho đất nước chúng tôi mà còn cho các Đồng minh và Đối tác’. Nhật Bản và các đối tác quốc tế đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng. Vào tháng 12 năm 2023, Nhật Bản đã khởi động Chương trình Máy bay Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) cùng với Ý và Vương quốc Anh để phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu vào năm 2035. London và Tokyo cũng đang phối hợp tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung trong chuyến thăm sắp tới của tàu sân bay HMS Prince of Wales thuộc Hải quân Hoàng gia Anh tới Nhật Bản.

Nhật Bản và Liên minh châu Âu cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác an ninh và quốc phòng vào tháng 11 năm 2024, tập trung vào các cuộc tập trận hải quân, khả năng phục hồi trên không gian mạng và tình báo dựa trên không gian. Những sáng kiến như vậy của Nhật Bản ‘không chỉ mang tính biểu tượng — mà còn làm sâu sắc thêm hợp tác trong các miền trọng yếu như an ninh hàng hải, không gian vũ trụ, an ninh mạng và chống lại các mối đe dọa hỗn hợp’, ông Tregub nhận định.

Vai trò ngày càng thay đổi của Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh các mối đe dọa khu vực ngày càng phức tạp, bao gồm sự quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông và Biển Đông, các chương trình tên lửa và hạt nhân bất hợp pháp của Bắc Triều Tiên, cũng như mối quan hệ quân sự ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Nga. Những thay đổi này đang góp phần định hình lại cục diện an ninh tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ngày 23/7, Nga đã triển khai cuộc tập trận hải quân với quy mô lớn, mang tên “Cơn bão tháng Bảy”. Đây là một trong những hoạt động huấn luyện quan trọng nhất của hải quân Nga trong năm nay, với sự tham gia của hơn 150 tàu chiến và 15.000 quân nhân.

Cuộc tập trận kéo dài 5 ngày, từ ngày 23 đến 27/7, diễn ra đồng thời tại nhiều vùng biển khác nhau, bao gồm Thái Bình Dương, Bắc Băng Dương, Baltic và Caspi. Thông tin về sự kiện này đã được công bố trong bối cảnh hải quân Nga đang đối mặt với những thách thức đáng kể sau hơn một năm rưỡi xung đột ở Ukraine.

Mục tiêu của “Cơn bão tháng Bảy” là kiểm tra khả năng sẵn sàng tác chiến phi truyền thống của hạm đội Nga, cũng như khả năng sử dụng vũ khí tầm xa và các công nghệ tiên tiến như hệ thống không người lái. Trong khuôn khổ cuộc tập trận, các thủy thủ đoàn sẽ thực hành triển khai đến khu vực chiến đấu, tiến hành các hoạt động chống tàu ngầm, bảo vệ các khu vực tập trung lực lượng và các hoạt động kinh tế.

Một khía cạnh quan trọng khác của cuộc tập trận là diễn tập chống lại các cuộc tấn công bằng vũ khí đường không, bao gồm cả máy bay không người lái và tên lửa hành trình của đối phương. Ngoài ra, các hoạt động bảo đảm an toàn hàng hải và tấn công vào các mục tiêu hoặc cụm hải quân giả định cũng sẽ được thực hiện.

Để hỗ trợ cho cuộc tập trận này, hơn 120 máy bay và 10 hệ thống tên lửa ven biển sẽ được huy động. Đô đốc Alexander Moiseev, Tổng tư lệnh Hải quân Nga, sẽ trực tiếp chỉ huy các hoạt động diễn tập. Sự kiện này không chỉ thể hiện sức mạnh quân sự của Nga mà còn gửi đi thông điệp về khả năng duy trì năng lực phòng thủ trên biển, bất chấp những khó khăn và tổn thất trong chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Với lực lượng hải quân lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Mỹ và Trung Quốc, Nga đang nỗ lực duy trì vị thế của mình trên các vùng biển. Cuộc tập trận “Cơn bão tháng Bảy” sẽ là một cơ hội để đánh giá khả năng sẵn sàng chiến đấu và tính hiệu quả của các chiến thuật mới được áp dụng trong hải quân Nga.

Thông qua các hoạt động như “Cơn bão tháng Bảy”, Nga không chỉ thể hiện khả năng quân sự mà còn nhấn mạnh cam kết bảo vệ các lợi ích quốc gia và duy trì ổn định trên các vùng biển quan trọng. Đồng thời, đây cũng là dịp để lực lượng hải quân Nga đánh giá và hoàn thiện chiến lược, sẵn sàng cho các nhiệm vụ trong tương lai.

Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa công bố báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) tháng 7 năm 2025, trong đó dự báo tăng trưởng kinh tế của các nền kinh tế đang phát triển tại khu vực châu Á và Thái Bình Dương sẽ đạt 4,7% trong năm 2025, giảm 0,2 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 4. Dự báo cho năm 2026 cũng được điều chỉnh giảm từ 4,7% xuống 4,6%.

ADB cho rằng việc hạ dự báo này chủ yếu do dự kiến xuất khẩu giảm trong bối cảnh Mỹ tăng thuế nhập khẩu và môi trường thương mại toàn cầu thiếu ổn định, cùng với nhu cầu trong nước suy yếu. Các rủi ro khác bao gồm xung đột và căng thẳng địa chính trị có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy giá năng lượng tăng cao, cùng với sự suy yếu nặng nề hơn dự kiến của thị trường bất động sản tại Trung Quốc.

Ông Albert Park, Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, nhận định: ‘Châu Á và Thái Bình Dương đã chống chịu được với môi trường bên ngoài ngày càng thách thức trong năm nay. Tuy nhiên, triển vọng kinh tế đang suy yếu trước các rủi ro ngày càng gia tăng và sự bất định toàn cầu. Các nền kinh tế trong khu vực cần tiếp tục củng cố nền tảng kinh tế và thúc đẩy mở cửa thương mại cùng hội nhập khu vực để hỗ trợ đầu tư, việc làm và tăng trưởng.’

Dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc – nền kinh tế lớn nhất khu vực – được giữ nguyên ở mức 4,7% trong năm nay và 4,3% trong năm tới. Ấn Độ – nền kinh tế lớn thứ hai của khu vực – được dự báo tăng trưởng 6,5% trong năm 2025 và 6,7% trong năm 2026, giảm lần lượt 0,2 và 0,1 điểm phần trăm so với dự báo tháng 4, do tình trạng bất ổn về thương mại và mức thuế nhập khẩu cao hơn từ Mỹ tác động tới xuất khẩu và đầu tư.

Kinh tế Việt Nam được kỳ vọng vẫn sẽ vững vàng trong năm 2025 và 2026, mặc dù tăng trưởng có thể chững lại trong ngắn hạn do áp lực từ thuế quan. Tăng trưởng xuất – nhập khẩu mạnh mẽ cùng với sự gia tăng mạnh mẽ trong giải ngân vốn đầu tư nước ngoài đã thúc đẩy nền kinh tế trong nửa đầu năm 2025. Cam kết đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 32,6%, trong khi giải ngân tăng 8,1% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy niềm tin mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế đối với triển vọng kinh tế của Việt Nam.

Tuy nhiên, thỏa thuận thương mại với Mỹ, được công bố vào đầu tháng 7-2025, áp mức thuế nhập khẩu cao hơn đáng kể đối với hàng xuất khẩu từ Việt Nam vào Mỹ, dự kiến sẽ làm giảm nhu cầu xuất khẩu trong phần còn lại của năm 2025 và sang năm 2026. Chỉ số Nhà Quản trị mua hàng (PMI) cho thấy sản xuất công nghiệp đã chậm lại từ cuối năm 2024.

Bất chấp những rủi ro gia tăng từ sự bất ổn về thuế quan, các cải cách trong nước, nếu được thực hiện hiệu quả và nhanh chóng, có thể giảm thiểu những rủi ro này bằng các yếu tố trong nước được củng cố. Tăng trưởng GDP của Việt Nam dự kiến đã được điều chỉnh giảm xuống còn 6,3% vào năm 2025 và 6,0% vào năm 2026. Lạm phát dự kiến sẽ giảm xuống còn 3,9% vào năm 2025 và 3,8% vào năm 2026.

Trước đó, vào tháng 4-2025, ADB dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam ở mức 6,6% trong năm 2025 và 6,5% trong năm 2026; lạm phát cho cả năm nay sẽ có thể tăng lên mức 4%.

Sáng ngày 19/7, tại Hà Nội, lễ khai mạc Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ 6, năm 2025 đã diễn ra thành công. Sự kiện này quy tụ nhiều đại biểu cấp cao, bao gồm ông Lại Xuân Lâm, Phó bí thư Đảng ủy Chính phủ; anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch T.Ư Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam; và bà Lê Thị Thu Hằng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu là một sự kiện thường niên được tổ chức nhằm tạo ra một không gian kết nối lớn nhất dành cho đội ngũ trí thức trẻ Việt Nam trong và ngoài nước. Phát biểu khai mạc diễn đàn, anh Nguyễn Tường Lâm đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của đội ngũ trí thức trẻ trong công cuộc chuyển mình của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với nhiều thời cơ và thách thức.

Theo anh Nguyễn Tường Lâm, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chủ yếu để phát triển đất nước nhanh và bền vững. Trong yêu cầu ấy, trí thức trẻ chính là lực lượng tiên phong. Để triển khai Nghị quyết 57 cũng như các định hướng tại Đại hội XIII của Đảng và Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ quốc gia đến năm 2030, T.Ư Đoàn xác định việc đồng hành cùng đội ngũ trí thức trẻ là trách nhiệm chính trị, là đầu tư cho tương lai đất nước.

Anh Nguyễn Tường Lâm cũng bày tỏ sự tự hào khi thấy ngày càng nhiều trí thức trẻ Việt Nam đang giữ những vị trí quan trọng trong các lĩnh vực công nghệ cao, y học, năng lượng, giáo dục, tài chính toàn cầu… Từ các trung tâm nghiên cứu danh tiếng cho tới các tập đoàn đa quốc gia, từ những phòng thí nghiệm tiên tiến cho tới những vùng đất còn khó khăn, các bạn đang góp phần định vị vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Bên cạnh việc tổ chức diễn đàn thường niên, T.ư Đoàn cũng triển khai nhiều cơ chế hỗ trợ trí thức trẻ, từ việc thành lập và vận hành Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu, tổ chức các hội thảo, tọa đàm chuyên sâu, đến những chương trình tôn vinh như Giải thưởng Quả cầu vàng, học bổng nghiên cứu, hay kết nối với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Diễn đàn năm nay có chủ đề ‘Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu góp sức cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới’, quy tụ hơn 200 đại biểu chính thức, trong đó có 72 đại biểu đến từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. PGS-TS Đào Việt Hằng, Chủ nhiệm Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu, cho biết diễn đàn đã góp phần khơi gợi tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước và khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ trí thức Việt.

Trong các năm qua, diễn đàn đã phản ánh những chủ đề thời sự chiến lược như chuyển đổi số, phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn, phục hồi kinh tế sau đại dịch và hiện nay là ứng dụng AI trong giáo dục, lao động, phát triển xanh. Với những đóng góp và định hướng của diễn đàn, hy vọng rằng trí thức trẻ Việt Nam sẽ tiếp tục là lực lượng tiên phong trong việc xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.