Ánh nắng buổi sáng không chỉ có tác dụng cải thiện tâm trạng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường khả năng hấp thụ vitamin D, hỗ trợ hệ miễn dịch, giấc ngủ và sức khỏe tổng thể hàng ngày. Tiến sĩ Ashley Olivine, Thạc sĩ Y tế Công cộng (MPH), đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào buổi sáng có thể làm tăng nồng độ vitamin D và hormone serotonin. Đây là hai yếu tố quan trọng giúp duy trì tâm trạng tích cực, hệ miễn dịch khỏe mạnh và giấc ngủ chất lượng.

Ánh sáng mặt trời vào buổi sáng có tác động rõ rệt đến sức khỏe con người. Sự thiếu hụt vitamin D có thể dẫn đến các tình trạng như sương mù não, mất cơ, khó ngủ và tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Ngoài ra, ánh nắng mặt trời cũng kích thích cơ thể sản xuất serotonin, một loại hormone giúp cải thiện tâm trạng và chống trầm cảm.

Một trong những lợi ích quan trọng của việc tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng là điều hòa nhịp sinh học và giấc ngủ. Ánh sáng mặt trời hoạt động như một “đồng hồ báo thức sinh học” cho cơ thể, giúp cơ thể ngừng sản xuất melatonin, hormone gây buồn ngủ, và bắt đầu kích hoạt serotonin, giúp bạn tỉnh táo và tràn đầy năng lượng.

Dược sĩ Lindsay Cook, PharmD, cũng cho biết rằng việc tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng không chỉ cải thiện chất lượng giấc ngủ mà còn tăng hiệu quả sinh học tự nhiên, giúp cân bằng trạng thái tinh thần trong suốt cả ngày.

Để tối ưu hóa thói quen buổi sáng, bạn chỉ cần dành 15-20 phút đi bộ dưới ánh nắng buổi sáng để mang lại lợi ích đáng kể. Hãy chọn những tuyến đường gần thiên nhiên, tập trung vào nhịp thở và môi trường xung quanh. Kết hợp với bữa sáng lành mạnh, thiền hoặc trò chuyện cùng người thân khi đi bộ sẽ giúp thói quen này trở nên thư giãn và dễ duy trì hơn.

Tuy nhiên, để tắm nắng an toàn, bạn nên theo dõi chỉ số UV, mặc đồ bảo hộ, sử dụng kem chống nắng và trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để điều chỉnh thời lượng tiếp xúc với ánh nắng phù hợp với cơ địa và nhu cầu cá nhân.

Nếu bạn đang tìm kiếm một thói quen buổi sáng đơn giản, ít tốn kém và có lợi lâu dài cho sức khỏe, hãy thử bước ra ngoài, hít thở không khí trong lành và đón lấy những tia nắng đầu tiên của ngày. Cơ thể và tinh thần bạn sẽ cảm ơn điều đó.

Để duy trì một trái tim khỏe mạnh, chúng ta cần chú ý đến việc bổ sung các dưỡng chất quan trọng thông qua chế độ ăn uống và thực phẩm chức năng. Bác sĩ Dmitry Yaranov, Chủ nhiệm Chương trình Điều trị Suy tim giai đoạn cuối tại Bệnh viện Baptist Memorial (Mỹ), đã chia sẻ về những dưỡng chất cần thiết giúp bảo vệ tim mạch.

Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ cũng như trên toàn thế giới. Vì vậy, việc bổ sung các dưỡng chất quan trọng là rất cần thiết. Bác sĩ Yaranov thường xuyên bổ sung ba dưỡng chất chính, bao gồm Omega-3, Magne glycinate và Vitamin D.

Omega-3 là dưỡng chất đã được chứng minh có thể hỗ trợ cho sức khỏe tim mạch bằng cách giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, giảm triglyceride và duy trì các tế bào máu khỏe mạnh. Omega-3 có thể tìm thấy trong các loại thực phẩm như cá hồi, quả hạch và hạt óc chó. Ngoài ra, cũng có thể bổ sung Omega-3 thông qua thực phẩm chức năng, nhưng cần phải được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia y tế.

Magne là khoáng chất cần thiết cho sức khỏe tim mạch, cơ xương khớp và não bộ, đồng thời tham gia quá trình điều hòa huyết áp. Bác sĩ Yaranov luôn kiểm tra nồng độ magne trong máu định kỳ để đảm bảo ở nồng độ tối ưu. Magne có thể tìm thấy trong các loại thực phẩm như rau xanh, quả hạch và hạt óc chó.

Vitamin D cũng là một dưỡng chất quan trọng giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ cơ thể hấp thu calci và có thể giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim. Vitamin D có thể tìm thấy trong các loại thực phẩm như cá hồi, trứng và sữa. Ngoài ra, cũng có thể bổ sung Vitamin D thông qua thực phẩm chức năng, nhưng cần phải được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia y tế.

Bác sĩ Yaranov nhấn mạnh rằng sử dụng thực phẩm bổ sung chỉ là một phần của lối sống lành mạnh, và những thói quen cốt lõi như vận động đều đặn và ăn uống cân bằng mới là nền tảng để bảo vệ tim mạch. Vận động đều đặn có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch, giảm huyết áp và giảm cholesterol. Ăn uống cân bằng có thể giúp cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Bác sĩ Yaranov cũng lưu ý rằng việc bổ sung các dưỡng chất cần phải được thực hiện một cách hợp lý và dưới sự giám sát của chuyên gia y tế. Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không nên thay thế cho chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh. Để có một trái tim khỏe mạnh, chúng ta cần kết hợp giữa chế độ ăn uống cân bằng, lối sống lành mạnh và việc bổ sung các dưỡng chất cần thiết.

Loãng xương thường được xem là bệnh lý của người cao tuổi, nhưng hiện nay ngày càng nhiều người trẻ mắc loãng xương thứ phát do lối sống thiếu lành mạnh. Minh Anh, 27 tuổi, là một trường hợp như vậy. Cô không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi khám sức khỏe định kỳ, kết quả đo mật độ xương DEXA cho thấy chỉ số Z-score là -2.9, dưới ngưỡng bình thường. Xét nghiệm cũng cho thấy nồng độ vitamin D trong máu chỉ đạt 25 nmol/L, thấp hơn nhiều mức cần thiết.

ThS.BSNT Nguyễn Thị Ánh Ngọc, khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết rằng Minh Anh mắc loãng xương thứ phát do thiếu vitamin D. Người bệnh có lối sống ít vận động, ngại tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, và thường che chắn khi ra đường. Những yếu tố này dẫn đến tình trạng thiếu vitamin D.

Để cải thiện mật độ xương và phục hồi sức khỏe hệ cơ xương, bác sĩ Ngọc chỉ định Minh Anh bổ sung vitamin D liều điều trị, kết hợp với bổ sung canxi, điều chỉnh chế độ ăn uống và tăng cường vận động. Người bệnh sẽ được kiểm tra lại nồng độ vitamin D và mật độ xương sau 3 tháng.

Loãng xương ở người trẻ thường không biểu hiện rõ ràng, nhưng có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Chẩn đoán loãng xương không thể dựa vào triệu chứng lâm sàng mà cần có các xét nghiệm cụ thể. Đo mật độ xương bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA) hiện là tiêu chuẩn vàng.

Bác sĩ Ngọc khuyến cáo rằng người trẻ nên chủ động tầm soát loãng xương định kỳ, đặc biệt là những người ít tiếp xúc ánh nắng, phụ nữ trẻ có rối loạn kinh nguyệt, người ăn chay trường, người sử dụng corticoid dài ngày, có tiền sử gãy xương sớm hoặc tiền sử gia đình loãng xương. Nên duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ canxi và vitamin D, vận động ngoài trời khoảng 30 phút mỗi ngày, tránh thức ăn chế biến sẵn, hạn chế chất kích thích.

Như vậy, việc tầm soát và điều trị sớm loãng xương ở người trẻ là rất quan trọng để phòng ngừa biến chứng và cải thiện sức khỏe hệ cơ xương. Người trẻ cần chú ý đến lối sống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và tập luyện thường xuyên để duy trì mật độ xương khỏe mạnh.

Để biết thêm thông tin về loãng xương và cách phòng ngừa, bạn có thể tham khảo tại https://www.bachmai.gov.vn/ hoặc https://drthong.com/.

Các nhà khoa học đã phát hiện một mối liên kết đáng ngạc nhiên giữa vitamin D và một gen duy nhất có tên SDR42E1. Gen này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ vitamin D, một chất dinh dưỡng cần thiết cho xương, cơ và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng gen này cũng đóng vai trò mạnh mẽ trong việc phòng chống ung thư. Khi họ tắt gen này trong các tế bào ung thư, các khối u đã ngừng phát triển.

Khám phá này có thể dẫn đến các phương pháp điều trị mới nhằm ngăn chặn gen này để chống lại ung thư hoặc tăng cường nó để cải thiện sức khỏe trong các tình trạng khác như bệnh tự miễn. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, không chỉ là một chất dinh dưỡng quan trọng mà còn là thành phần xây dựng cho calcitriol, một loại hormone giúp cơ thể hấp thụ canxi và phosphate – các khoáng chất cần thiết cho xương khỏe mạnh.

Calcitriol cũng hỗ trợ chức năng cơ và dây thần kinh khỏe mạnh, điều chỉnh sự phát triển của tế bào và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng đúng của hệ miễn dịch. Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Frontiers in Endocrinology, các nhà khoa học đã xác định gen SDR42E1 là cần thiết cho việc cơ thể hấp thụ vitamin D thông qua hệ tiêu hóa và xử lý nó tiếp theo.

Phát hiện này có thể có ý nghĩa lớn đối với các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu, đặc biệt là trong lĩnh vực chăm sóc ung thư. Khi ngăn chặn hoặc ức chế SDR42E1, có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư một cách có chọn lọc, theo Tiến sĩ Georges Nemer, giáo sư và phó dean nghiên cứu tại Đại học College of Health and Life Sciences tại Đại học Hamad Bin Khalifa ở Qatar.

Đội nghiên cứu được thúc đẩy bởi các nghiên cứu trước đó đã liên kết một đột biến cụ thể trong gen SDR42E1, nằm trên nhiễm sắc thể16, với sự thiếu hụt vitamin D. Đột biến này đã rút ngắn sản phẩm protein của gen, khiến nó không hoạt động. Để khám phá vai trò của nó sâu hơn, đội nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9 để vô hiệu hóa SDR42E1 trong một dòng tế bào ung thư đại trực tràng được gọi là HCT116.

Các tế bào này thường biểu hiện mức độ cao của SDR42E1, cho thấy rằng gen này có thể rất quan trọng đối với sự sống sót của chúng. Khi gen bị vô hiệu hóa, các tế bào ung thư không còn có thể phát triển mạnh. Hàng nghìn gen phản ứng – và khối u thu nhỏ khi bản sao SDR42E1 bị lỗi được đưa vào, khả năng sống sót của các tế bào ung thư giảm xuống53%. Không ít hơn4.663 gen ‘xuôi dòng’ đã thay đổi mức độ biểu hiện của chúng, cho thấy rằng SDR42E1 là một công tắc phân tử quan trọng trong nhiều phản ứng cần thiết cho sức khỏe của tế bào.

Những kết quả này cho thấy rằng ức chế gen có thể giết chết tế bào ung thư một cách có chọn lọc, trong khi để các tế bào lân cận không bị tổn thương. Một con đường hai chiều: chống ung thư hoặc tăng cường sức khỏe. Kết quả của chúng tôi mở ra các lộ trình tiềm năng mới trong ung thư học chính xác, mặc dù việc dịch thuật lâm sàng vẫn cần xác thực đáng kể và phát triển lâu dài, theo Tiến sĩ Nagham Nafiz Hendi, giáo sư tại Đại học Trung Đông ở Amman, Jordan.

Tuy nhiên, việc cắt giảm SDR42E1 không phải là ứng dụng duy nhất có thể được các nhà nghiên cứu nghĩ đến. Kết quả hiện tại cho thấy rằng SDR42E1 có thể cắt hai cách: tăng nhân tạo mức độ SDR42E1 trong các mô cục bộ thông qua công nghệ gen có thể có lợi tương tự, tận dụng các hiệu ứng sức khỏe đã biết của calcitriol. Có thể tăng cường gen giúp ích trong các bệnh khác?

Bởi vì SDR42E1 có liên quan đến chuyển hóa vitamin D, chúng tôi cũng có thể nhắm mục tiêu vào nó trong bất kỳ bệnh nào khác mà vitamin D đóng vai trò điều tiết, theo Tiến sĩ Nemer. Ví dụ, các nghiên cứu về dinh dưỡng đã chỉ ra rằng hormone này có thể giảm nguy cơ ung thư, bệnh thận và rối loạn tự miễn và trao đổi chất. Tuy nhiên, các ứng dụng rộng rãi hơn phải được thực hiện một cách thận trọng, vì ảnh hưởng lâu dài của SDR42E1 đối với sự cân bằng vitamin D vẫn cần được hiểu đầy đủ.

Tham khảo: SDR42E1 modulates vitamin D absorption and cancer pathogenesis: insights from an in vitro model, của Nagham Nafiz Hendi và Georges Nemer,27 tháng5 năm2025, Frontiers in Endocrinology. DOI:10.3389/fendo.2025.1585859