Yoga từ lâu đã được biết đến với khả năng làm dịu tâm trí và tăng cường sức mạnh cốt lõi, cải thiện tư thế cũng như khả năng giữ thăng bằng của cơ thể. Qua việc thực hiện năm tư thế đơn giản, bạn không chỉ có thể đạt được sự săn chắc cho cơ lõi mà còn nâng cao hiệu quả trong các hoạt động hàng ngày và thể thao. Sự phát triển của cơ lõi không chỉ dừng lại ở việc sở hữu vòng eo lý tưởng mà còn tạo tiền đề cho sự ổn định và linh hoạt trong vận động.

Trung tâm Y tế Harvard đã chỉ ra rằng cơ lõi không chỉ bao gồm cơ bụng mà còn bao gồm các nhóm cơ quan trọng khác như cơ sàn chậu, cơ dựng sống, cơ liên sườn và các cơ quanh cột sống. Việc tăng cường sức mạnh cho nhóm cơ này không chỉ giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng mà còn giúp ngăn ngừa chấn thương hiệu quả.

Yoga nổi lên như một phương pháp nhẹ nhàng và hiệu quả giúp xây dựng sức mạnh cốt lõi mà không cần sử dụng tạ nặng hay máy móc phức tạp. Chuyên gia yoga người Himalaya, Siddhaa Akshar, nhấn mạnh rằng: “Yoga không chỉ đơn thuần là rèn luyện thể chất mà còn giúp kết nối tâm trí và hơi thở. Khi tập trung vào hơi thở trong các tư thế yoga, bạn đang kích hoạt các cơ sâu nhất trong lõi một cách hiệu quả và an toàn.”

Dưới đây là 5 tư thế yoga được đánh giá cao trong việc tăng cường sức mạnh cốt lõi và cải thiện sự cân bằng:

1. Tư thế tấm ván (Phalakasana): Giữ cơ thể ở tư thế chống đẩy với tay đặt dưới vai và chân duỗi thẳng. Siết chặt cơ bụng và giữ thẳng người từ đầu đến gót chân. Lợi ích của tư thế này là tăng cường cơ bụng, vai và ngực, đồng thời cải thiện sức bền toàn thân.

2. Tư thế con thuyền (Navasana): Ngồi thăng bằng trên xương ngồi, nâng chân lên khỏi mặt đất, giữ lưng thẳng và tay duỗi song song với sàn. Tư thế này tập trung vào các cơ bụng sâu, cải thiện khả năng thăng bằng và sự tập trung.

3. Tư thế plank nghiêng (Vasisthasana): Bắt đầu từ tư thế plank cơ bản, chuyển trọng lượng sang một bên tay, nâng tay còn lại lên cao và xếp chồng hoặc bắt chéo hai chân. Lợi ích của tư thế này là tăng cường sức mạnh cơ liên sườn và cải thiện khả năng phối hợp.

4. Tư thế chiến binh III (Virabhadrasana III): Đứng thẳng và dồn trọng lượng vào một chân, nghiêng người về phía trước và nâng chân sau lên, tay duỗi thẳng về phía trước. Tư thế này tác động toàn thân, đặc biệt là cơ chân, lưng và bụng, tăng cường khả năng giữ thăng bằng.

5. Tư thế cây cầu (Setu Bandhasana): Nằm ngửa với đầu gối cong và chân đặt sát hông. Nâng hông lên khỏi sàn, siết cơ mông và bụng. Tư thế này tăng cường phần lưng dưới, mông và vùng bụng, đồng thời mở rộng ngực và kéo giãn cột sống.

Bên cạnh việc thực hiện các tư thế yoga, kỹ thuật thở đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả tập luyện. Hãy hít sâu khi vào tư thế, giữ hơi thở ổn định và thở ra khi siết chặt cơ trung tâm. Cách thở này không chỉ tăng hiệu quả tập luyện mà còn giúp tâm trí tỉnh táo và giảm căng thẳng.

Tiến sĩ Dana Santas, chuyên gia thể chất người Mỹ và huấn luyện viên yoga cho các vận động viên chuyên nghiệp, đánh giá cao các tư thế yoga cốt lõi như plank hay chiến binh III. Theo ông, những tư thế này không chỉ giúp tăng sức mạnh mà còn nâng cao hiệu suất thể thao nhờ khả năng phối hợp tốt hơn giữa các nhóm cơ chính.

Nếu bạn mới bắt đầu tập yoga, hãy bắt đầu với mỗi tư thế từ 20-30 giây và tăng dần thời gian khi cơ thể đã thích nghi. Việc duy trì luyện tập thường xuyên không chỉ giúp cải thiện hình thể mà còn nâng cao nhận thức về cơ thể, giúp phòng ngừa chấn thương trong cuộc sống hàng ngày.

Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí BMJ Evidence-Based Medicine đã chỉ ra rằng các hình thức vận động đơn giản như yoga, thái cực quyền, chạy bộ hay thậm chí chỉ là đi bộ nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện đáng kể chứng mất ngủ. Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào ban đêm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc đã phân tích tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng với sự tham gia của 1.348 bệnh nhân và 13 biện pháp khác nhau nhằm cải thiện giấc ngủ. Trong đó, có 7 phương pháp luyện tập thể chất cụ thể, gồm yoga, thái cực quyền, đi bộ hoặc chạy bộ, kết hợp thể dục nhịp điệu và rèn luyện sức mạnh, tập tạ riêng lẻ, thể dục nhịp điệu kết hợp trị liệu và các bài tập aerobic hỗn hợp.

Kết quả cho thấy phương pháp yoga đặc biệt hiệu quả, giúp kéo dài thời gian ngủ thêm gần 2 giờ và giảm thời gian thức giấc sau khi đã ngủ xuống gần 1 giờ. Đi bộ hoặc chạy bộ cũng được ghi nhận có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ, trong khi thái cực quyền giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Các nhà khoa học cho rằng các bài tập yoga với trọng tâm là nâng cao nhận thức cơ thể và kiểm soát nhịp thở có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lo âu, trầm cảm, hai yếu tố thường ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Với thái cực quyền, kỹ thuật này tập trung vào việc điều hòa hơi thở và thư giãn cơ thể, đồng thời có thể giúp tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy việc đi bộ hoặc chạy bộ có thể làm giảm nồng độ hormone căng thẳng cortisol và tăng cường melatonin – loại hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ.

Các tác giả cho biết phát hiện từ nghiên cứu này tiếp tục củng cố tiềm năng trị liệu của các hình thức vận động thể chất trong điều trị chứng mất ngủ. Với các ưu điểm như chi phí thấp, ít tác dụng phụ và dễ tiếp cận, các phương pháp như yoga, thái cực quyền, đi bộ hay chạy bộ rất phù hợp để tích hợp vào hệ thống y tế cơ sở và các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thử nghiệm trong phân tích vẫn còn hạn chế về mặt phương pháp luận. Dù vậy, nghiên cứu vẫn cung cấp bằng chứng so sánh toàn diện về hiệu quả của các hình thức vận động thể chất trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người mắc chứng mất ngủ.

Nhóm nghiên cứu cũng kêu gọi cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn với chất lượng cao để khẳng định và mở rộng kết luận hiện tại. Ngoài các biện pháp vận động, nghiên cứu cũng xem xét những phương pháp không dùng thuốc khác như liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), châm cứu, massage và thay đổi lối sống. Nhiều thử nghiệm chỉ ra rằng CBT hiệu quả hơn và có tác dụng lâu dài hơn thuốc trong điều trị mất ngủ.

Nhiều người trẻ hiện nay đang có xu hướng tập gym thường xuyên để duy trì sức khỏe và vóc dáng. Tuy nhiên, nếu không chú ý đến chế độ ăn uống và tập luyện khoa học, họ có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Một trong những trường hợp điển hình là anh Tuấn, 27 tuổi, Hà Nội.

Anh Tuấn bắt đầu tập gym nghiêm túc khoảng một năm trước với lịch tập 6 buổi mỗi tuần. Các bài tập của anh bao gồm tạ nặng, siết nhóm cơ, HITT, cardio. Ngoài ra, anh còn sử dụng nhiều loại thực phẩm bổ sung như whey protein, BCAA, và thậm chí cả những loại bột pha không nhãn mác được giới thiệu là hàng xách tay.

Anh Tuấn cho rằng ăn nhiều đạm sẽ tốt cho cơ bắp, vì vậy một ngày anh nạp khoảng 180-200g protein, gấp đôi nhu cầu bình thường. Khẩu phần ăn của anh giàu thịt đỏ, trứng, sữa béo. Ban đầu, cơ thể anh có những chuyển biến tích cực, cơ bắp phát triển nhanh chóng.

Tuy nhiên, sau vài tháng, anh Tuấn bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, da nổi mụn, và không tập trung làm việc. Anh đã quyết định tiến hành xét nghiệm máu để kiểm tra sức khỏe của mình. Kết quả xét nghiệm chỉ ra rằng chỉ số cholesterol của anh là hơn 8, trong khi ngưỡng an toàn là dưới 5,1 mmol/l. Ngoài ra, triglyceride – chỉ số đánh giá tình trạng bất thường của lượng lipid trong máu – cũng cao gấp rưỡi so với mức bình thường.

Trường hợp của anh Tuấn là một ví dụ điển hình về việc tập gym không đúng cách dẫn đến các vấn đề sức khỏe. Việc sử dụng quá nhiều protein và các chất bổ sung không được kiểm soát có thể gây ra các vấn đề về lipid trong máu, dẫn đến tình trạng mỡ máu cao.

Các chuyên gia sức khỏe khuyến cáo rằng việc tập gym cần phải đi kèm với chế độ ăn uống và tập luyện khoa học. Một chế độ ăn uống cân đối và đa dạng, kết hợp với việc tập luyện điều độ, sẽ giúp mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe và vóc dáng.